Çocuk istismarı Nedir?

Çocuk İstismarı, en kolay tanımıyla 0-18 yaş aralığında ki çocuklara psikolojik veya fiziksel olarak kötü davranılmasıdır. Çocuğa yönelik istismar, aile ilişkilerinde veya yakın ilişkilerde yaygın olarak görülen bir şiddet türüdür.

İstismar, ebeveynlerin veya çocuğa bakmakla yükümlü olan yetişkinlerin çocuğun fiziksel, duygusal ve cinsel gelişimini engelleyecek, beden ve ruh sağlığına zarar verecek şekilde davranmasıdır İstismar sonucu çocuğun fiziksel ve ruhsal sağlığı olumsuz yönde etkilenmektedir.

Çocuk İstismarı Türleri Nelerdir?

İstismar türleri; Fiziksel İstismar, Duygusal İstismar, Cinsel İstismar ve İhmal olmak üzere 4’e ayrılmaktadır.

1. Fiziksel İstismar: Kaza dışı çocuğun bedeninde sıklıkla yara izleri gözlemlenir. Fiziksel istismar; vurma, ısırma, tokat atma, tekme atma, boğma, fırlatma, dövme, çocuğun üzerinde sigara söndürme gibi zarar verici davranışları içermektedir.

2. Duygusal İstismar: Çocuğun sözel yolla psikolojik yaralamaya duygusal istismar denilmektedir. Duygusal istismara örnek olarak; bağırma, etiketleme, alay etme, suçlama, ilgi göstermeme, çocuk yokmuş gibi davranma, tehdit etme, küsme, isim takma, utandırma olarak sayılabilir. Duygusal istismar genel olarak diğer istismar türleri ile birlikte görülebilmektedir.

3. Cinsel İstismar: Çocukta cinsel istismar yetişkinin çocuk ile ilişkiye girmesi veya cinsel herhangi bir davranış için kullanmasıdır. Pornografiye maruz bırakma, çocuk pazarlama, teşhir, çocuğu çıplak olarak izleme, ensest ilişki, oral temas, dokunma cinsel istismar kapsamındadır.

4. İhmal Etme: Çocuğun fiziksel ihtiyaçlarını karşılamamadır. Çocuğu gözetimsiz bırakmak, güvenli ortam sağlamamak, yemek-su ihtiyaçlarını sağlamamak, mevsime uygun kıyafet giydirmemek, terke etme, temizliğinin sağlanmaması ihmal etme davranışlarından sayılmaktadır.

İstismar Belirtileri Nelerdir?

Peki, çocuğumuzun veya çevremizdeki herhangi bir çocuğun istismara uğrayıp uğramadığını nasıl anlarız? İstismara uğramış çocuklarda belirli değişiklikler veya normal olmayan davranışlar görülür. Bu durumda yapmamız gereken şey çocuğu sıkmadan bunaltmadan önce gözlemlemek, sonra istismar şüphemizi doğrulayan hareketler veya davranışlara rastlarsak gerekli yerlerle irtibata geçip çocuğa en düzgün şekilde yardım etmektir.

Cinsel istismara uğrayan çocukta aşağıdaki belirtilerden biri ya da bir kaçı gözlenebilir:

• Korku,
• İçe kapanma, hayattan zevk alamama,
• Dikkat eksikliği, hiperaktivite,
• İkinci defa idrar-kaka kaçırmaya başlama,
• Davranış problemleri,
• Okul problemleri,
• Cinsel problemler,
• Yaşına uygun olmayan cinsel oyunlar
• Yabancılardan korkma,
• Bedensel bir hastalığı varmış gibi davranma ve bunu GERÇEK olarak hmeleri,
• Nedensiz ve bedensel olmayan bulantı, kusma, karın ağrıları, baş ağrıları gibi sorunlar,
• Öfke tepkileri, agresif davranışlar ya da öfkeyle baş edememe (Cinsel istismara uğrayan erkek çocuklarında en sık görülen bulgudur)
• Aşağılık duygusu, kendine zarar verme (Cinsel istismara uğrayan kız çocuklarında en sık görülen bulgudur)
• Sürekli “karşı olma, karşı gelme”
• Parmak emme, tırnak yeme,
• Fobiler,
• Her türlü davranışta abartılı olma,
• Uyku bozuklukları,
• Başka bir çocuğa aşırı ilgi duyma,
• Kız çocuklarında erkek çocukların yanında güvensizlik ve sitrese girme,
• Suçluluk hissi ve depresyon görülebilir,
• Suça eğilim,
• Madde bağımlılığı,
• Panik ataklar (özellikle hemcinsinden saldırı yaşayan erkek çocuklarda izlenir) – Kirli ve değersiz olma hissi,
• Kontrolsüz mastürbasyon,
• Özellikle ergenliğe giren kız çocuklarında çok eşli cinsel yaşamı tercih etme,
• Cinsel organlarda hasar, hamilelik ve cinsel yolla geçen (zührevi) hastalık gibi fiziksel zararlar görülebilir.

!!! Eğer çocukta bu belirtilerin birkaçı birden bulunuyorsa mutlaka dikkate alınmalıdır.

İstismarı Önlemenin Yolları Nelerdir?

1. “Çocuktur, Her Söylediğine İnanılmaz” Düşüncesinden Vazgeçilmeli: Çocuğunuzu ve söylediklerini hiçbir zaman hafife almayınız. Çocuklar ne söylüyorsa dikkatlice dinlenilmeli ve söyledikleri değerlendirilmelidir.

2. Çocuğun Çevresindeki İnsanlara Dikkat Edilmeli: Çocuğunuzun kiminle arkadaşlık kurduğuna, kimlerle konuştuğuna dikkat edilmeli ve her zaman gözlenmelidir.

3. Çocuklar Konu Hakkında Bilgilendirilmeli: Çocuğunuza kendi bedenine dokundurmaması gerektiğini, bedeniyle ilgili özel bölgeleri dikkatlice anlatınız.

4. Çocuğa Ne Söylendiğine ve Ne Şekilde Konuşulduğuna Dikkat Edilmeli: Çocuklarınıza özel bölgeleri ile ilgili bilgileri verirken nasıl anlattığınız ve ne şekilde konuştuğunuz çok önem taşımaktadır. Kelimeler dikkatli seçilmeli gerektiği kadar bilgi verilmeli fazlasından kaçınılmalıdır.

5. Çocuk ve Yetişkin Arasındaki Fiziksel Temasta Kurallar Belirlenmeli: Çocuğunuza fiziksel temas ile ilgili kurallar koyun, bu kurallara uyup uymadığını test ediniz.

6. Çocuktaki Belirtiler İncelenmeli: Çocuğunuzun vücudunda veya davranışlarında herhangi bir değişiklik hissederseniz mutlaka dikkate alınız.

7. Ailesinden Uzakta Yaşayan Çocuklar İçin de İletişim Kanalları Hep Açık Olmalı: Eğer çocuğunuz sizden uzakta yaşıyorsa, bu konular ile ilgili iletişimi kesmeyip sık sık kontrol edici sorular sorun veya zamansız ziyarette bulunun.

ÇOCUK İSTİSMARINA DUR DEYİN!

Çocuk istismarına sessiz kalmayın ve korkmayın. Sessiz kalan her birey çocuk istismarına destek verdiğini ve bu suça ortak olduğunu unutmamalıdır. İstismara uğramış minik bedenlerin çığlığı olun. İstismar edildiğini düşündüğünüz bir çocuk için yardım elini uzatmaktan asla çekinmeyiniz. İhbar eden kişinin bilgileri yasalar gereği hiçbir şekilde ifşa edilmez ve her daim korunur. Unutmayın ki hiçbir bahane, hiçbir engel minik bir bedenin çığlığından daha önemli olamaz.

İstismar şüphesi halinde başvurulması gereken merkezler şunlardır:

• ALO 183 ( Sosyal Destek Hattı )
• ALO 155 ( Polis )
• En yakın polis şubesi
• Jandarma çocuk ve kadın kısım amirliği 156
• Çocuk İzlem Merkezleri ( ÇİM ) ( 0212 404 15 00 )

Saygı ve Sevgilerimle…